Jo Nesbø

Fot. Stian Andersen

Jo Nesbø [czyt. Jo Nesby] urodził się 29 marca 1960 r. w Oslo. Z wykształcenia ekonomista, jest pisarzem kryminałów oraz muzykiem i tekściarzem zespołu Di Derre. Sławę przyniósł mu cykl powieści kryminalnych z policjantem Harrym Hole. Debiutował w 1997 roku książką Flaggermusmannen, w Polsce wydaną w 2005 roku pod tytułem Człowiek-nietoperz. Powieść powstała podczas wakacji w Australii. Od tej pory napisał już dwanaście powieści: osiem w rozpoczętej w 1997 roku serii o Harrym Hole, dwie w nowej serii z Doktorem Proktorem i dwie poza seriami, oraz tom opowiadań.

Jego książki zostały przetłumaczone na ponad dwadzieścia języków, a dziesięć kryminałów ukazało się w Polsce.

Nesbø został okrzyknięty następcą Henniga Mankella. Za Człowieka-nietoperza otrzymał w 1998 roku Szklany Klucz - nagrodę literacką przyznawaną corocznie pisarzom z krajów nordyckich za najlepszą powieść kryminalną. W tym samym roku za swój debiut otrzymał kolejną nagrodę literacką przyznawaną przez Norweskie Stowarzyszenie Pisarzy Kryminalnych - Nagrodę Rivertona. W 2000 roku otrzymał za Czerwone Gardło nagrodę Norweskiego Stowarzyszenia Księgarzy, a cztery lata później Norweski Klub Książki przyznał powieści tytuł najlepszego norweskiego kryminału wszech czasów. Nagradzany był również Pentagram, a książki Jo Nesbø były wielokrotnie nominowane do skandynawskich nagród literackich.

W Polsce ukazały się (w przekładzie Iwony Zimnickiej):

Człowiek - nietoperz, 2005, POL-NORDICA Publishing (Flaggermusmannen, 1997) - przeczytaj recenzję

Czerwone gardło, 2006, Wydawnictwo Dolnośląskie (Rødstrupe, 2000)

Trzeci klucz, 2007, Wydawnictwo Dolnośląskie (Sorgenfri, 2002)

Pentagram, 2007, Wydawnictwo Dolnośląskie (Marekors, 2003)

Wybawiciel, 2009, Wydawnictwo Dolnośląskie (Frelseren, 2005) - przeczytaj recenzję

Pierwszy śnieg, 2010, Wydawnictwo Dolnośląskie (Snømannen, 2007) - przeczytaj recenzję

Pancerne serce, 2010, Wydawnictwo Dolnośląskie (Panserhjerte, 2009) - przeczytaj recenzję

Łowcy głów, 2011, Wydawnictwo Dolnośląskie (Hodejegerne, 2008)

Karaluchy, 2011, Wydawnictwo Dolnośląskie (Kakerlakkene, 1998) - przeczytaj recenzję

Doktor Proktor i proszek Pierdzioszek (książka dla dzieci), 2011, Wydawnictwo Czarna Owieczka (Doktor Proktors Prompepulver, 2007)

Upiory, 2012, Wydawnictwo Dolnośląskie (Gjenferd, 2011)

Pełna bibliografia:

1997 – Flaggermusmaknnen (Człowiek-nietoperz, 2005)

1998 – Kakerlakkene (Karaluchy, 2011)

2000 – Rødstrupe (Czerwone gardło, 2006)

2001 – Karusellmusikk (opowiadania)

2002 – Sorgenfri (Trzeci klucz, 2007)

2003 - Marekors (Pentagram, 2007)

2005 – Frelseren (Wybawiciel, 2009)

2007 – Snømannen (Pierwszy śnieg, 2010)

2007 – Doktor Proktors prompepulver (Doktor Proktor i proszek Pierdzioszek, 2011)

2007 – Det hvite hotellet

2008 – Doktor Proktors tidsbadekar

2008 – Hodejegerne (Łowcy głów, 2011)

2009 – Panserhjerte (Pancerne serce, 2011)

2011 - Gjenferd (Upiory, 2012)

Nagrody: 

Człowiek-nietoperz zdobył w 1997 roku nagrodę Rivertona, przyznawaną norweskiej powieści kryminalnej roku. (Po nim otrzymali ją m.in. Karin Fossum czy Anne Holt). W 1998 roku otrzymał za swój debiut Szklany Klucz 1998 - coroczną nagrodę za najlepszą nordycką powieść kryminalną,  przyznawaną przez członków Skandynawskiego Stowarzyszenia Kryminalnego.

Czerwone gardło zostało w 2000 roku nagrodzone jako powieść roku przez Norweskie Stowarzyszenie Księgarzy, a w 2004 roku Norweski Klub Książki nagrodził książkę jako norweską powieść wszechczasów. W 2007 roku Czerwone gardło było nominowane do przyznawanej przez brytyjskie Stowarzyszenia Pisarzy Literatury Kryminalnej (Crime Writer’s Association, CWA) nagrody International Dagger 2007.

Trzeci klucz zdobył w 2002 roku nagrodę fundacji Mads Wiels Nygaards – doroczną nagrodę literacką przyznawaną przez norweski dom wydawniczy Aschehoug. W 2010 roku był nominowany do Edgar Awards, przyznawanej co roku od 1945 r. przez Mystery Writers of America – organizację zrzeszającą amerykańskich pisarzy powieści kryminalnych.

Pentagram otrzymał w 2007 roku specjalne wyróżnienie przyznawane autorom zagranicznym przez Fińską Akademię Kryminału.

Pierwszy śnieg został nagrodzony jako powieść roku 2007 przez Norweskie Stowarzyszenie Księgarzy, a w 2008 roku Norweski Klub Książki nagrodził książkę jako powieść roku.

/ms/

O cyklu z Harrym Hole

Udostępnij artykuł