Puszka Pandory

Maja Johnson to nastolatka różniąca się od swoich rówieśników. Jest przygaszona, unika ludzi. Jeszcze do niedawna była roześmianą dziewczyną, integrującą się z innymi. Jednak coś wydarzyło się podczas pobytu Mai w Stanach Zjednoczonych. Dziewczyna wróciła z przekonaniem, że… umarła. Z trudem odnajduje się w codzienności. Zmianę w jej zachowaniu zauważa szkolna psycholog, Iwona Cukierek. Postanawia bliżej przyjrzeć się sytuacji rodzinnej uczennicy. A ta do prostych nie należy: matka Mai zginęła w dziwnych okolicznościach, ojciec zaś nie radzi sobie z problemami córki. Silną postacią, odciskającą ślad na wychowaniu dziewczyny, wydaje się babcia. Sporo sekretów, mogących rzutować na zaburzenia Mai, kryje się również w jej przeszłości. Mimo tak powikłanej sytuacji rodzinnej, Iwona coraz bardziej angażuje się w pomoc nastolatce. Wkrótce zaczyna otrzymywać wiadomości z pogróżkami. Komuś bardzo zależy, aby przestała interesować się Mają i jej bliskimi. 

Magdalena Zimniak na co dzień pracuje jako nauczycielka języka angielskiego we własnej szkole językowej. Dodatkowo pisze książki. „Żywa i martwa” jest kolejną pozycją w jej dorobku. Gatunkowo autorce po drodze jest z kryminałem, thrillerem oraz powieścią obyczajowo-psychologiczną. I właściwie wszystkie te elementy odnajdziemy w przytaczanej książce. Jej konstrukcja bazuje na modnym w ostatnim czasie ukazywaniu wydarzeń z kilku perspektyw, zarówno czasowych, jak i tych wynikających z relacjonowania ich przez różnych bohaterów. Dodatkowo to jedna z tych pozycji, przy recenzowaniu których należy ważyć każde słowo, aby nie zdradzić za wiele. Pominę więc konkretne informacje dotyczące bohaterów, napiszę jedynie, że autorka w jednej opowieści skumulowała różne ludzkie anomalie. 

Jedną z przypadłości – która nie stanowi w żadnej mierze spojlera, ponieważ wynika z opisu książki umieszczonej na okładce i z samego tytułu – jest zespół Cotarda. Cierpi na niego jedna z głównych bohaterek, nastoletnia Maja. Jest to rzadko występujące przekonanie o własnej śmierci, wynikające między innymi z zaburzeń lękowych bądź depresyjnych. Osoba objęta „syndromem chodzącego trupa”, jak potocznie nazywa się to schorzenie, ma urojenia nihilistyczne, jest przekonana, że jej ciało ulega rozkładowi. Pierwszy raz usłyszałam o tym zaburzeniu kilka lat temu, niewiele można o nim przeczytać, dlatego też z zaciekawieniem sięgnęłam po książkę pani Zimniak. Maja, zamiast korzystać z beztroskich uroków wieku nastoletniego, z zabaw z przyjaciółmi, z przeżywania pierwszych sympatii, zmaga się z problemami psychicznymi. Należy jednak zaznaczyć, że nie jest to główna problematyka tej opowieści, co może sugerować okładka. Jak już wspomniałam, autorka na kilkuset stronach umieściła wiele ludzkich tragedii i wynaturzeń. Szkielet historii stanowią ludzie zwichnięci przez los. Z pewnością można się zmęczyć lekturą tej książki – i nie chodzi o zmęczenie wynikające z nieciekawej fabuły, ale o mnogość problemów ludzkich umieszczonych w jednym miejscu. Niemalże jakby otworzono mityczną puszkę Pandory. 

Jeśli chodzi o wątek kryminalny, wytrawny czytelnik tego gatunku może czuć niedosyt. Główna oś intrygi skupia się wokół tajemnicy śmierci matki Mai i sięga kilkunastu lat wstecz. Nie jest to wątek skonstruowany misternie i do skomplikowanych nie należy. Jednak z perspektywy całokształtu historii odchodzi na bok, ustępując miejsca wątkowi psychologicznemu. 

Książka Magdaleny Zimniak nie jest łatwą lekturą. Nie jest lekturą błahą i płytką. Warto mieć świadomość, że sięgając po „Żywą i martwą”, wkracza się w świat dysfunkcyjnych interakcji międzyludzkich, wynaturzeń i traum. Owszem, ich skumulowanie ciąży, ale jednocześnie, z perspektywy psychiki człowieka, ciekawi. I nawet jeśli ta opowieść nie zaskoczy nas elementem kryminalnym, to czas jej poświęcony z pewnością nie będzie czasem straconym. 

Udostępnij