Śmierć na odludziu

Yrsa Sigurðardóttir, najpopularniejsza islandzka autorka kryminałów, powieścią „Znikąd pomocy” otwiera nowy cykl, zatytułowany „Czarny lód”. Po wcześniejszych cyklach, w których poznaliśmy prawniczkę Thorę oraz psycholożkę Freyę i detektywa Huldara, przyszedł czas na policjanta w roli głównego bohatera. Jest nim Týr, który po latach mieszkania w Szwecji powrócił do rodzinnej Islandii i podjął pracę w stołecznej policji. Wkrótce razem ze swoją partnerką Karólíną, a także patolożką sądową Iðunn zostają wezwani na dalekie islandzkie odludzie, gdzie ktoś bestialsko zamordował cztery osoby mieszkające na nowoczesnej farmie. 

Ta zbrodnia była pod każdym względem nadmiarowa, od liczby ofiar po brutalność ataków.

Autorka serwuje nam klasyczną wręcz narrację, przeplatając dwie perspektywy czasowe. Możemy zatem obserwować śledztwo w sprawie zbrodni – przy czym, co ciekawe, nie śledzimy kroków policjantów, którzy je prowadzą, lecz śledczych ze stolicy, badających wątki poboczne (które jednak okazują się niezmiernie istotne dla sprawy). A między kolejnymi etapami śledztwa śledzimy wcześniejsze wydarzenia na farmie, które pozwalają zrozumieć tło tej historii i lepiej poznać jej bohaterów. I to właśnie one wywołują najwięcej emocji. Zaczyna się niewinnie: na odludzie przyjeżdża dwudziestokilkuletnia Sóldís, która właśnie rozstała się z partnerem. Praca na luksusowej farmie, w miejscu właściwie odciętym od świata, ma jej ułatwić „nowy początek”. Szybko jednak okazuje się, że „odcinanie się od świata nie pomaga. Problemy zawsze nas znajdą”. Bogaty, wyposażony w wiele udogodnień dom zamiast być azylem wywołuje w Sóldís coraz większy niepokój. A im dalej wchodzimy w fabułę, tym bardziej atmosfera się zagęszcza. Odcięta od świata farma, wydarzenia, które coraz trudniej wytłumaczyć, dziwne zachowania właścicieli, do tego surowa islandzka zima (od samego czytania opisów robi się zimno!) – to wszystko sprawia, że poczucie zagrożenia niemal namacalnie rośnie. A my boimy się z bohaterką, mimo że wiemy, jak to wszystko się skończy. A może właśnie dlatego: zdajemy sobie sprawę, że śmierć jest nieunikniona. 

Współczesne śledztwo przynosi nieco odpoczynku od tych emocji. Policjanci działają metodycznie, spokojnie badają kolejne tropy, mimo że te są coraz dziwniejsze i nie wskazują jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, co wydarzyło się na farmie. Najwięcej miejsca dostaje w tej powieści Týr, policjant z Rejkiawiku. Poznajemy nieco jego przeszłość, autorka pokusiła się też o stworzenie zagadki z nią związanej – zapewne w kolejnych odsłonach cyklu dowiemy się na ten temat nieco więcej. A to zawsze dobry wabik na czytelnika.

Yrsa Sigurðardóttir jest świetna w tworzeniu atmosfery tajemnicy. Mimo mocno ograniczonej liczby postaci pojawiających się na kartach tej książki niemal do końca utrzymała mnie w niepewności co do tego, kto jest sprawcą i co się właściwie stało na farmie podczas burzy. Jasne, tu i ówdzie zostawiła pewne wskazówki, ale długo nie składały się one na konkretny obrazek, były raczej jak niepasujące do siebie puzzle – dopóki nie okazało się, że trzymałam je do góry nogami. A wyjaśnienie okazało się wręcz trywialne. I właśnie dlatego w pełni mnie przekonało: ludźmi przecież często kierują małe, błahe motywy.

I właściwie mam tylko jedno zastrzeżenie, z tym że dotyczy ono nie samej powieści, lecz polskiego wydania: dlaczego książka została przełożona z angielskiego, nie islandzkiego? Są przecież w Polsce świetni tłumacze z tego języka, specjalizujący się w literaturze kryminalnej. 

„Znikąd pomocy” nie zaskakuje odkrywczością fabuły czy konstrukcji. To po prostu kawał wciągającego kryminału, który pozwala nam poczuć emocje osoby odciętej od świata na mroźnym, zaśnieżonym odludziu. Yrsa Sigurðardóttir ponownie udowodniła, że nie bez przyczyny jest nazywana islandzką królową kryminału. 

Udostępnij