Zazdrość, Jo Nesbo

Autor: Ewa Dąbrowska
Data publikacji: 08 listopada 2021

Zazdrość

Autor: Jo Nesbo
Przekład: Iwona Zimnicka
Wydawnictwo: Dolnośląskie
Premiera: 15 września 2021
Liczba stron: 320

Jo Nesbo

Jo Nesbø Fot. Stian Andersen   Jo Nesbø [czyt. Jo Nesby] urodził się 29 marca 1960 r. w Oslo. Z wykształcenia ekonomista, jest pisarzem kryminałów oraz muzykiem i tekściarzem zespołu Di Derre. Sławę przyniósł mu cykl powieści kryminalnych z policjantem Harrym Hole. Debiutował w 1997 roku ksi...

czytaj więcej

Siedem twarzy zazdrości 

Jo Nesbø to bez wątpienia pisarz pełen niespodzianek. Rzesze czytelników przekonał do siebie mrocznymi kryminałami o Harrym Hole’u, niepokornym inspektorze z Oslo, by potem zdziwić ich nieoczywistymi „Synem” czy „Królestwem”. Każda nowa książka norweskiego pisarza rodzi we mnie pytanie, co przygotował tym razem, i każda w mniejszy lub większy sposób zaskakuje. Nie inaczej było z „Zazdrością”.

Najnowsze dzieło autora „Pierwszego śniegu” to zbiór siedmiu tekstów o kontrastowej wręcz długości: od kilkustronicowych po tytułowe, zajmujące większą część publikacji. To właśnie opowiadanie „Zazdrość” sprawia wrażenie serca, bez którego ta książka nie mogłaby istnieć. Ale to wcale nie znaczy, że jest najlepsze. Ze względu na długość najbliżej mu do typowego kryminału – a to czyni je najbardziej przewidywalnym. Pozostałe teksty, podpatrzone, migawkowe scenki z życia, przynoszą zdecydowanie więcej zaskoczeń i skłaniają do refleksji.

„Jedyne sprawy, o których warto pisać, to miłość i zbrodnia” – powiedział kiedyś Nesbø w wywiadzie dla portalu Lubimy Czytać. Bohaterów historii opowiedzianych w „Zazdrości” – między innymi ateńskiego policjanta, który bada sprawę zaginięcia wspinacza, parę, która poznaje się na pokładzie samolotu, taksówkarza, który znajduje na tylnej kanapie swojego samochodu znajomo wyglądający kolczyk, i pewnego pisarza – łączą właśnie te dwa elementy: miłość i zbrodnia. Dodać jednak trzeba, że zbrodnia jest tu wyłącznie (co może zdziwić tych czytelników, którzy znają norweskiego pisarza jedynie z cyklu o Harrym Hole) dodatkiem. Owszem, wszystkie teksty tego tomiku mają kryminalny rys, a śmierć jest istotna dla ich fabuł, ale nie sposób oprzeć się wrażeniu, że nie o nią tutaj chodzi. Kryminał to tylko kostium, w który Nesbø przyodział swoje historie o emocjach.

Już od lat dziecinnych miałem wyjątkową zdolność do wczuwania się w opowieści. Rodzina i przyjaciele określali to różnie – nazywali zadziwiającym i wzruszającym, lecz również żałosnym i niemęskim. Ja traktowałem to jako dar. […] Wystarcza mi prosta, często źle opowiedziana historia o zdradzie, prawdziwa czy wymyślona, to bez znaczenia. Wchodzę w tę historię, staję się jej częścią od pierwszego zdania

– to słowa głównego bohatera tytułowego opowiadania. Nie mam niestety takiego daru jak Nikos, ale w historie opowiedziane przez Nesbø weszłam od razu (jedyna, z którą miałam kłopot, to „Odd” – ale i tak warto było zostać w niej do ostatnich stron). Każdy z zamieszczonych w „Zazdrości” tekstów ma to, za co cenię tego pisarza od dawna, czyli wciągającą – nawet na zaledwie kilku stronach – fabułę i finałowy twist. Ale nie chodzi tylko o to: doceniam też pisarską świadomość autora, to, co robi z językiem i jakie zabiegi stylistyczne stosuje. Bo Norweg bawi się słowami, testuje możliwości, pozwala sobie na więcej niż w klasycznym kryminale. Ciekawe jest na przykład to, że wszystkie opowiadania z tego zbioru mają narrację pierwszoosobową – a tam, gdzie głównym bohaterem jest pisarz, narracja jest zewnętrzna, trzecioosobowa. Czy po to, by podkreślić dystans między autorem a tworzoną przez niego postacią, jej zachowaniami i przemyśleniami (skojarzenia przecież nasuwają się same)? A może cel był całkiem inny…?

Nie wszystkim „Zazdrość” się spodoba. I nie chodzi nawet o to, że nie wszyscy lubią opowiadania. Po prostu ci czytelnicy, którzy poznali i polubili Jo Nesbø za mroczne historie o Harrym Hole’u, mogą uznać teksty z tego zbioru za przegadane, „przepsychologizowane”. Owszem, sporo w nich dialogów, przemyśleń, jeszcze więcej ogólniejszych rozważań – ale ja to kupuję bez zastrzeżeń. Odd, tytułowy bohater tekstu o pisarzu, mówi w pewnej chwili:

To wy decydujecie o tym, co jest dobre, co nie […]. Ja mogę jedynie pisać.

Dla mnie „Zazdrość” jest nawet więcej niż dobra. Czy dla Was także – sprawdźcie sami. 

Udostępnij

Sprawdź, gdzie kupić "Zazdrość" Jo Nesbo

PRZECZYTAJ TAKŻE

RECENZJA

Nocny dom, Jo Nesbo

„Nocny dom” zaskakuje. Tylko – czy pozytywnie?

03 sierpnia 2023

NOWOŚĆ

Nocny dom, Jo Nesbo

Jo Nesbø igra z gatunkiem.

17 lipca 2023

RECENZJA

Krwawy Księżyc, Jo Nesbo

„Krwawy Księżyc” to opowieść o pożegnaniach – ale nie na zawsze i nie ze wszystkimi.

29 grudnia 2022

NOWOŚĆ

Krwawy księżyc, Jo Nesbo

Harry Hole powraca!

24 listopada 2022

NOWOŚĆ

Zemsta, Jo Nesbo

Bohaterowie zbioru opowiadań „Zemsta” stają przed niezwykle trudnymi wyborami. Autor z wirtuozerią odmalowuje mroczne wizje przyszłości, w których sprawiedliwość ...

25 lutego 2022

NOWOŚĆ

Zazdrość, Jo Nesbo

Bohaterowie zbioru opowiadań „Zazdrość” doświadczają gwałtownych uczuć.

23 września 2021

NOWOŚĆ

Królestwo, Jo Nesbo

Jak wiele jesteś w stanie poświęcić w imię braterskiej miłości?

04 września 2020

RECENZJA

Nóż, Jo Nesbo

Jakkolwiek dziwnie to zabrzmi, chciałabym, żeby „Nóż” był ostatnią powieścią o Harrym Hole.

11 lipca 2019

NOWOŚĆ

Nóż, Jo Nesbo

Gotowi na powrót Harry'ego? Premiera „Noża” już dziś!

19 czerwca 2019

NOWOŚĆ

Mackbeth, Jo Nesbo

„Macbeth” to nowa powieść w „Projekcie Szekspir”. Jo Nesbø, norweski specjalista od mocnych wrażeń wybrał najbardziej krwawą i mroczną sztukę mistrza dramatu.

20 kwietnia 2018

NOWOŚĆ

Pragnienie, Jo Nesbo

„Pragnienie” Jo Nesbø to jeden z najbardziej wyczekiwanych kryminałów tego roku. Jedenasty tom cyklu o przygodach Harry’ego Hole miał premierę w dzień urodzin pisarza, ...

03 kwietnia 2017

NOWOŚĆ

Więcej krwi, Jo Nesbo

"Więcej krwi" to kontynuacja "Krwi na śniegu". W nowej powieści Jo Nesbø bohater ucieka na daleką północ Norwegii przed zemstą Rybaka, najważniejszego gangstera w Oslo, ...

21 października 2015

RECENZJA

Krew na śniegu, Jo Nesbo

Gdybym miała opisać „Krew na śniegu” jednym zdaniem, to napisałabym, że to nieoczywista i pokręcona opowieść o miłości.

22 czerwca 2015

NOWOŚĆ

Krew na śniegu, Jo Nesbo

Uwaga, uwaga, fani Jo Nesbø - od dziś w księgarniach znajdziecie jego nową powieść! Co prawda nie ma w niej Harry'ego Hole, ale zapowiada się równie ciekawie - bohaterem ...

17 czerwca 2015

RECENZJA

Syn, Jo Nesbo

Nieco się bałam tej lektury – tego, że nie wciągnie mnie tak jak przygody Harry’ego, że bohater nie będzie tak interesujący, że fabuła będzie zbyt nudna albo ...

04 lipca 2014

NOWOŚĆ

Syn, Jo Nesbo

Od dziś w księgarniach znajdziecie najnowszą powieść Jo Nesbø, zdobywcy Honorowej Nagrody Wielkiego Kalibru. Jej bohaterem nie jest jednak Harry Hole, a Sonny - więzień, ...

18 czerwca 2014

RECENZJA

Policja, Jo Nesbo

Nesbø świetnie przedstawia wszystkie barwy życia. I choć zakończenie pozornie temu przeczy, nie dajmy się zwieść: it’s all dark.

29 listopada 2013

NOWOŚĆ

Policja, Jo Nesbo

A może macie ochotę na nową powieść Jo Nesbø? Od zeszłego tygodnia w księgarniach znajdziecie książkę "Policja" - historię o bezmiarze zła, do jakiego zdolny jest ...

05 listopada 2013

RECENZJA

Karaluchy, Jo Nesbo

„Karaluchy” to kryminał mroczny, dotykający ciężkich tematów, momentami nawet dziwny i mistyczny, może przez te opary opium i egzotyczną mentalność większości ...

04 września 2013

RECENZJA

Człowiek nietoperz, Jo Nesbo

Trzeba przyznać, że nie jest to najbardziej udane śledztwo w karierze błyskotliwego detektywa. Często jest on tutaj jak dziecko we mgle, daje się omamiać pozorom, jest ...

07 listopada 2012

NOWOŚĆ

Upiory, Jo Nesbo

Harry Hole powraca! Wczoraj w księgarniach pojawiły się wyczekiwane "Upiory" Jo Nesbø - tym razem norweski policjant zmierzy się z narkotykowym bossem.

28 czerwca 2012

RECENZJA

Upiory, Jo Nesbo

Ponieważ Nesbø miał być piłkarzem, a i to, co się właśnie dzieje w Polsce, skłania do takich porównań, nikogo nie powinno zdziwić stwierdzenie: powieści o Harrym ...

25 czerwca 2012

RECENZJA

Pancerne serce, Jo Nesbo

Wysoko cenię powieści Jo Nesbø. „Pancerne serce” nie odbiega od tej normy: to doskonały thriller, który czyta się bez mała z wypiekami na twarzy. Ale mam jeden zarzut.

23 kwietnia 2012

RECENZJA

Pierwszy śnieg, Jo Nesbo

Jest w "Pierwszym śniegu" pewien paradoks. Otóż z jednej strony to chyba najbardziej pozytywna powieść z Harrym z dotychczas przeze mnie przeczytanych. A z drugiej - ...

16 kwietnia 2012

RECENZJA

Wybawiciel, Jo Nesbo

Jo Nesbø jest w Polsce znany głównie dzięki cyklowi powieści z komisarzem Harrym Hole. Wybawiciel to szósta z nich – i pierwsza, która z taką powagą zadaje pytanie o ...

10 kwietnia 2012

RECENZJA

Karaluchy, Jo Nesbo

Jo Nesbø, pisząc "Karaluchy", wykorzystał schemat użyty w debiutanckiej powieści. Znów wysłał Harrego poza granice Norwegii, by badał śmierć swojego rodaka; ponownie ...

22 marca 2012

WYWIAD

Nie lubię rozmawiać z czytelnikami

Z Jo Nesbø rozmawia Zofia Jurczak

29 listopada 2010

RECENZJA

Jo Nesbo, cykl o Harrym Hole'u

Nesbø, mimo bardzo nieraz detalicznej narracji, potrafi sprawnie manewrować tempem zmierzając do nie tyle suspensu, co – konfrontacji. Tworzy bardzo porządną, gatunkową ...

21 czerwca 2007

RECENZJA

Człowiek nietoperz, Jo Nesbo

Harry Hole, norweski glina, woli żeby jego nazwisko wymawiać Holy – z angielska „święty”, niż Hole – z angielska „dziura”. I to wydaje się zrozumiałe. ...

21 czerwca 2007