Kryminalne vademecum

A gdyby tak siąść i napisać kryminał? Od czego zacząć? Jak stworzyć szkielet historii, a następnie osnuć wokół niego resztę fabuły? Jak wykreować zbrodnię na pozór doskonałą (na pozór, bo w mniemaniu zbrodniarza), a potem dać do rąk odpowiednie narzędzia odpowiednim ludziom spod znaku władz, aby po nitce do kłębka, niczym mityczny Tezeusz, odnaleźli rozwiązanie zagadki? Jak przy tym nie popełnić błędów merytorycznych czy logicznych? Odpowiedź na te wszystkie pytania może przynieść „Kompendium wiedzy dla autorów kryminałów” Margoty Kott.

Autorka ma na swoim koncie wiele publikacji, a także warsztatów i kursów kreatywnego pisania. Jest również recenzentką i autorką bloga. Oczywiście wszystko to w duchu kryminałów i thrillerów. Jak sama pisze, pomysł na powyższe kompendium wpadł jej do głowy spontanicznie, a informacje w nim zawarte miały służyć przede wszystkim jej samej, przy pracy nad kolejnymi opowieściami z dreszczykiem. W rezultacie powstało swoiste vademecum, niosące ogrom informacji. Dla przykładu: czym różni się patomorfolog od patologa, a morderstwo od zabójstwa? Jakie leki wchodzą w skład listy toksycznych? Co to jest autoliza? Kiedy w zwłokach zachodzą przemiany woskowo-tłuszczowe?

Książka została podzielona na dwie części. Pierwsza to Część literacka: znajdziemy w niej liczne odniesienia i cytaty do powieści kryminalnych, znanych każdemu sympatykowi gatunku. Autorka już na pierwszych stronach stara się znaleźć odpowiedź na pytanie: dlaczego tak chętnie sięgamy po kryminały? Dlaczego lubimy czytać o ludzkim nieszczęściu, przemocy i złu? Dziś bowiem thriller i kryminał przeżywają prawdziwy renesans. Z tej części dowiemy się również o podgatunkach kryminalnych i o zasadach budowania książki od strony technicznej. Bardzo spodobało mi się zestawienie jej z trupem – bo faktycznie kryminał w pewien sposób tego trupa ożywia. Wokół zwłok toczy się żywy bieg: policjantów, techników kryminalistycznych, lekarzy sądowych i samego mordercy. Szkielet zwłok to analogicznie szkielet powieści, a mięśnie wprawiają akcję w ruch. Mózg to oczywiście główny bohater, kontemplujący nad rozwiązaniem zagadki kryminalnej, a rozkład ciała to nic innego jak morderca, który jest uosobieniem zła, metaforą ludzkiego zepsucia, gnicia. 

Część druga książki to Część kryminalistyczna. Margota Kott bazuje w niej na licznych źródłach, których listę odnajdziemy na ostatnich stronach. Z tej części możemy czerpać wiedzę o zapleczu pracy policji, lekarzy sądowych, techników kryminalistycznych i szeregu innych osób, pracujących na co dzień przy szeroko pojętej zbrodni. Pozostawiamy więc literackie odnośniki z pierwszej połowy książki i skupiamy się głównie na naukowej, technicznej i przede wszystkim rzeczywistej stronie przestępstwa w ogólnym rozumieniu. Przyznam, że ta część ciekawiła mnie bardziej. Choć, jak pewnie większość kryminałolubów, mam za sobą kilka teoretycznych, niebeletryzowanych publikacji na temat pracy służb wszelakich przy badaniu zbrodni, to jednak nigdy za wiele tego typu opracowań. A trzeba przyznać, że autorka drobiazgowo i rzetelne się tym zajęła. Gdyby na przykład kogoś ciekawiły szczegółowo opisane zmiany pośmiertne, entomologia sądowa bądź służby penitencjarne, to znajdzie tu odpowiedzi na nawet najbardziej detaliczne pytania.

Muszę przyznać, że „Kompendium wiedzy dla autorów kryminałów” pozytywnie mnie zaskoczyło. To książka przeznaczona nie tylko dla twórców tego gatunku, lecz także dla zwykłego czytelnika, ciekawego takiej tematyki. Od zaplecza pokazuje proces kreowania powieści kryminalnej, przybliżając też zjawiska z zakresu kryminologii, kryminalistyki i dziedzin pokrewnych.  Warto się zapoznać. 

Udostępnij