Okiem bibliotekarza: Mózg Kennedy'ego, Henning Mankell

Autor: Ewa Dąbrowska
Data publikacji: 12 sierpnia 2013

Mózg Kennedy'ego

Autor: Henning Mankell

Henning Mankell

Henning Mankell Szwedzki dziennikarz, autor scenariuszy i sztuk teatralnych, reżyser. A przede wszystkim: autor książek dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Debiutował jako pisarz w 1973 roku. W tym samym roku po raz pierwszy odwiedził Czarny Ląd. Jak później napisał, kiedy wysiadł w Afryce z samolotu, poczuł się jak w...

czytaj więcej

Trudne pytania

Czy znany pisarz potrafi jeszcze czymś zaskoczyć? Czy w poznanej na wskroś prozie odnajdziemy coś nowego? Okazuje się, że czasem i tak się dzieje. Henning Mankell, który stworzył  niezwykłego komisarza Wallandera i właściwie od jego powieści zaczął się polski szał na literaturę skandynawską, potrafi zaskakiwać. To banalne określenie, ale tutaj pasuje jak ulał: Mankell jest jak wino – im starszy, tym lepszy. Jako doświadczony dziennikarz i pisarz, człowiek bywały w świecie i znakomity obserwator, tworzy spójną prozę, ze znakomitą warstwą psychologiczną i zupełnie niesztampowym zakończeniem.

„Mózg Kennedy'ego” porusza sprawy, z którymi boryka się współczesny świat, świat wciąż niespokojny, gdzie obok wspaniałych wynalazków służących dobru ludzkości powstaje broń biologiczna mogąca w okamgnieniu zabić tysiące ludzi, a równocześnie dziesiątki laboratoriów pracują nad lekiem na raka czy AIDS. Mankell nie byłby sobą, gdyby po prostu wysłał swoich bohaterów do Afryki. Nie byłby sobą, gdyby dał proste odpowiedzi na trudne pytania. On uzmysławia czytelnikom, że takich odpowiedzi nie ma.

Już w znanej powieści Johna le Carré „Wierny ogrodnik” mieliśmy do czynienia z problemem, który pojawia się w „Mózgu Kennedy’ego” – oczywiście potraktowanym w inny sposób. Nauka wymaga ofiar, setki szczurów giną w laboratoriach dla dobra ludzkości, co akurat nie wzbudza w nas odrazy ani wielkich sprzeciwów; liczy się przecież genom szczura, fakt, że zwierzęta mogą być pomocne przy powstawaniu nowych leków czy kosmetyków. Obrońcy zwierząt wzywają do nieużywania kosmetyków testowanych na zwierzętach, zawstydzają nas, że niby wiemy, a przecież... Pół biedy – myślimy – jeśli to był szczur, który kojarzy się zdecydowanie źle, na przykład z dżumą, ale jeśli to były psy, małpy albo...

Co ma myśleć matka, kiedy jej jedyny syn popełnia samobójstwo? Dlaczego to zrobił? I – czy w ogóle to zrobił? Louise Canter nie jest typową matką, toteż nietypowe będzie jej prywatne śledztwo i podróż przez kontynenty. Rozwiązanie zagadki śmierci syna stanie się priorytetem, ale niejako przy okazji Louise dowie się czegoś o sobie, zrewolucjonizuje swoje życie, pozna samą siebie od nowa. I odbuduje mocno nadwątlone więzi rodzinne. Przy okazji poszukiwań los zawiedzie ją do Australii, gdzie spotka byłego męża, a  ta podróż, poza czysto fizyczną zmianą miejsc, będzie też podróżą do przeszłości.

Mankell nie daje nam dosłownego, oczywistego rozwiązania. Powiedziałabym raczej, że daje nam wskazówki i każe samemu podjąć decyzję, czy nam się to podoba, czy nie. Wiemy, że świat XXI wieku może być przerażający, ale że aż tak? I jeszcze jedno: zawsze chcemy wierzyć, że wszystko da się naprawić, że jutro będzie lepiej, nie chcemy pogrążać się w pesymizmie i nie powinniśmy, bo nie ma nic gorszego, niż zabrać ludziom nadzieję. Mankell nie chce nam jej zabrać, chce nami wstrząsnąć do głębi. Tylko i aż.        


Grażyna B. Groyecka


Mózg Kennedy’ego
Henning Mankell
Przekład: Ewa Wojciechowska
Grupa Wydawnicza Foksal
Warszawa 2013

Udostępnij

Sprawdź, gdzie kupić "Mózg Kennedy'ego" Henning Mankell

PRZECZYTAJ TAKŻE

RECENZJA

Głębia, Henning Mankell

„Głębia” nie jest typową pozycją z dorobku Mankella. Rozwijana powoli, bardziej przypomina powieść obyczajową z wojną w tle niż typowy thriller. Napięcie jednak w ...

27 listopada 2017

NOWOŚĆ

Głębia, Henning Mankell

Dziś swoją premierę ma „Głębia”. Zanurzając się w głębię męskiej psychiki, Henning Mankell napisał powieść, która wciąga i fascynuje tak bardzo jak ...

27 września 2017

NOWOŚĆ

Ręka, Henning Mankell

Cztery lata temu Henning Mankell zamknął serię o Wallanderze książką "Niespokojny człowiek". Ale "Ręka" przynosi powrót komisarza - a także garść zwierzeń autora.

20 listopada 2013

NOWOŚĆ

Mózg Kennedy'ego, Henning Mankell

Mankell bez Kurta Wallandera? Niektórym może być trudno się przekonać, ale na pewno warto: od dziś w księgarniach znajdziecie powieść "Mózg Kennedy'ego", w której ...

20 marca 2013

RECENZJA

Niespokojny człowiek, Henning Mankell

Henning  Mankell nie jest już najmłodszy: w lutym skończy sześćdziesiąt dwa lata. Wallander jest jego rówieśnikiem – i może dlatego opis starzejącego ...

27 grudnia 2010

RECENZJA

Zapora, Henning Mankell

{mosimage} Inspektor Wallander powraca! Jak zwykle jest odrobinę chory, jak zawsze boi się przejścia na emeryturę i tak jak przy wszystkich swych poprzednich sprawach ...

10 lipca 2008

RECENZJA

O krok, Henning Mankell

{mosimage} Tym razem Mankell napisał kryminał z – nomen omen – krwi i kości. Wallander jeszcze nigdy nie był tak samotny. Bohaterowie dopiero w obliczu śmierci ...

02 stycznia 2008

RECENZJA

Mężczyzna, który się uśmiechał, Henning Mankell

{mosimage} Mankell w pewien sposób przedstawia apoteozę międzyludzkiej solidarności: Wallander działa zespołowo, nawet zresztą inaczej nie byłoby to możliwe. ...

08 sierpnia 2007