Prawdziwy jest strach

Sarah Epstein to ilustratorka i projektantka, podejmująca także próby pisarskie. Pierwszym ich efektem jest właśnie książka „Fobia”. 

Jej akcja została osadzona w Australii, w środowisku nastolatków. Śledzimy więc na pozór normalne życie siedemnastoletniej Tash Carmody. Dziewczyna jednak od wielu lat zmaga się z traumatycznymi przeżyciami, bo w dzieciństwie była świadkiem porwania swojej koleżanki, Mallory Fisher. Co prawda dziewczynkę odnaleziono żywą, ale po całym zajściu przestała mówić. Tash była przekonana, że Mallory porwał mężczyzna nazwany przez nią Wróblem – chudy, zgarbiony, o ziemistej skórze, z twarzą do połowy zasłoniętą kapturem, o długich palcach przypominających szpony. Rodzina i psychoterapeutka wmówili Tash, że Wróbel to wytwór jej dziecięcej wyobraźni, a stworzyła go, bo chciała skupić na sobie uwagę – dziewczynce urodził się wówczas brat i rodzice większość czasu poświęcali właśnie jemu. Tym bardziej że porywacza Mallory nigdy nie odnaleziono, co uniemożliwiło ewentualne skonfrontowanie go z wizją Tash. Upływający czas nieco załagodził sprawę: Tash dorosła, a Mallory opuściła rodzinne miasto, aby wraz z rodziną przepracować traumę w nowym, bezpieczniejszym otoczeniu. Pewnego dnia jednak rodzina Fisherów powraca, a wraz z nią wizje Tash. Wróbel znów wydaje się prawdziwy…

„Fobia” to powieść z kategorii young adult, jej docelowym odbiorcą jest więc młodzież, ale dorosły czytelnik również nie powinien czuć się z tą lekturą źle. Owszem, Epstein zaprasza go do świata młodego, nastoletniego człowieka, o typowych dla tego wieku problemach i rozterkach – szkolnych potyczkach, dojrzewających przyjaźniach, pierwszych sympatiach. Któż jednak z nas nie przeżywał tych wszystkich wzlotów i upadków? Ale lektura ta niesie ze sobą pewnego rodzaju lekcję: autorka na tło naszkicowane z elementów nastoletniego świata nakłada sprawy, które ten świat powinny ominąć. Sprawy poważne, zatrważające, takie jak zaginięcie dziecka, trauma czy fobia.

Fobia. Paniczny, chorobliwy strach przed konkretnymi przedmiotami lub sytuacjami, przed czymś lub przed kimś. Strach często uporczywy i nieuzasadniony, niełatwy do skonkretyzowania. Fobia dotknęła właśnie główną bohaterkę książki. Czytelnik śledzi jej oblicza w dwóch płaszczyznach czasowych: jedna to wydarzenia w czasie teraźniejszym, a więc codzienność Tash, druga – jej wspomnienia, zapiski z sesji terapeutycznych, których celem było przepracowanie lęków i niepokojów. Autorka w ten sposób zwraca uwagę starszego czytelnika na problem nastolatka targanego strachem, niepokojem, niepotrafiącego poradzić sobie ze swoimi upiorami – i czekającego na pomoc ze strony dorosłych. A my, dorośli, choć przecież sami byliśmy kiedyś dziećmi, często nie dajemy wiary opowieściom młodszych i pozostawiamy ich w poczuciu samotności.

Finał „Fobii” w pierwszym wrażeniu może wydać się zbyt prozaiczny: tak zagmatwana, zagadkowa całości budzi apetyt na spektakularne zwieńczenie historii. Jednak po przemyśleniu taki właśnie finał sprawia, że opowieść jest wiarygodna i realistyczna. Czyż właśnie najbardziej nie boimy się prawdy o innych i o nas samych?

Nic w „Fobii” nie jest oczywiste. Prawie do samego końca brniemy przez opowieść Tash bez konkretnej odpowiedzi, jedynie z własnymi domysłami, co jest rzeczywistością, a co urojeniem młodego umysłu. Jedno jest tu jednak pewne od samego początku. Wśród nieprawd i półprawd prawdziwy jest strach.

Udostępnij